Rodzaje, budowa i specyfika foila do wingfoil’a

1. FOIL DO WINGFOILA – TO ON SPRAWIA, ŻE LEWITUJEMY! 

Unosimy się nad wodą głównie dzięki przedniej lotce – oczywiście kluczową siłą napędową jest ciąg generowany na wingu, który pozwala rozpędzić deskę, a tym samym spowodować szybki przepływ wody przez foila. Poprzez ten przepływ wody z dużą prędkością generowana jest siła nośna, która wypycha przednią lotkę w górę co powoduje, że deska wznosi się ponad taflę wody. Działanie bardzo podobne do skrzydeł samolotu – przedstawiając to obrazowo – w samolocie ciąg nadają silniki (w wingfoilu ciąg nadaje wing, dzięki riderowi i jego współpracy z wiatrem). W samolocie siłę nośną zapewniają skrzydła, ich budowa, powierzchnia, rozpiętość – natomiast bardzo szybki przepływ powietrza przepływający przez skrzydła, powoduje że samolot się unosi. W wingfoilu jest podobnie – to właśnie bardzo szybki przepływ wody przez przednią lotkę powoduje, że jesteśmy w stanie wyprowadzić deskę i ridera ponad powierzchnię wody. Oczywiście nie bez znaczenia, jest też tylne skrzydło (tzw. stabilizator) w hydrofoilu i kil (fuselage), które są odpowiedzialne za stabilizację oraz regulowanie sił nośnych oddziałujących na deskę. 

Kształt i materiał z jakiego jest zbudowany jest foil ma kluczowe znaczenie. Dodatkowo powierzchnia przedniej lotki, jej kształt, sztywność, współczynnik AR oraz ustawiania foila w szynie decydują min. o kącie i łatwości wychodzenia foila z wody, o jego szybkości, o podatności na pompowanie, o jego zwinności…

Są tak naprawdę dwie kluczowe fazy w których niektóre czynniki dot. wingfoila odgrywają mniejszą i większą rolę. Pierwsza faza to wprowadzenie deski w lewitację i druga faza to już samo zachowywanie się foila podczas lewitacji.
Kluczowa w tej pierwszej fazie jest powierzchnia przedniej lotki (im większa, tym łatwiej wprowadzić deskę w lewitację. Wielkość przedniej lotki dla początkujących waha się od. 2000 do nawet 2400 cm2). Równie ważne jest ustawienie foila w szynie (im bliżej środka deski, tym większy lift), oczywiście nie można z tym przesadzać, bo jeśli foil będzie źle zamocowany w szynie, będziemy podczas lewitacji pracować jedną z nóg, by utrzymać lewitację na tej samej wysokości. Sam kształt deski, jej rozmiar, to czy jest to deska sztywna, czy dmuchana, z czego jest zbudowana ma również bardzo duże znaczenie, ale o deskach w kolejnym artykule.
W drugiej fazie, znaczenie ma wysokość masztu, kształt tylnej lotki, długość fuselage’a, sztywność foila…
Podczas pływania w lewitacji rider steruje głównie stopami, przenosząc ciężar ciała poprzez stopy na deskę i dalej na foila. Rider, decyduje min. na jakiej wysokości zanurzenia prowadzić foila, inicjuje poprzez pracę nóg skręty, zwroty, skoki itd.

2. Z CZEGO ZROBIONE JEST HYDROSKRZYDŁO I CO UŁATWIA LEWITOWANIE? 

Do produkcji najczęściej stosuje się carbon, wtryskiwany carbon lub materiał kompozytowy np. G10. Najlżejszy i najsztywniejszy jest carbon. Stosowany jest w większości najlepszych hydroskrzydeł. Niestety carbon ma też swoje wady: wysoka cena oraz niska wytrzymałość na uderzenia punktowe. Materiał kompozytowy cechuje dość duża wytrzymałość, ale waga jest zwykle dużo większa w porównaniu z carbonem.

Jaki produkt wybrać? Na pewno ten, który sprawi uczucie bardziej gładkiego ślizgu oraz zmniejszy nakład naszej energii przy wprowadzaniu i utrzymywaniu lewitacji, a to zapewnia i gwarantuje carbon. Oczywiście na czas rozpoczęcia nauki lub zakup pierwszego sprzętu nie musi to być od razu carbon, materiał kompozytowy w zupełności spełni oczekiwania i da wystarczający komfort, by osiągać szybki progres.

3. MASZT 

Maszt to pionowa część foila, łączy deskę z fuselage’m. Zwykle ma długość od 40 do 100 cm. Długość dobieramy w zależności od głębokości wody oraz stylu jazdy i umiejętności. Zaczynając przygodę z wingfoilem warto wybrać krótki maszt ze względu na kilka ważnych aspektów podczas procesu nauki. Przede wszystkim przy krótkim maszcie zmniejszamy „efekt przestraszenia” podczas pierwszych lewitacji. Nazywamy go efektem dużych oczu :). Uniesienie się nad wodą 40 cm, a 90 cm u początkującej osoby robi ogromną różnicę. Poza tym na krótszym maszcie występuje mniejsza dźwignia, a tym samym deski dla początkujących ok. 190-140 litrów bardzo trudno odwrócić do pozycji kiedy ujrzymy foila w całej okazałości. Długość foila w procesie nauki wiąże się z bezpieczeństwem – foil staje się najbardziej niebezpieczny kiedy ustawia się bokiem lub odwraca deskę do góry dnem. Stąd tak ważne na etapie nauki lewitowania, by lepiej zaliczać tzw. kaczkowanie, czyli częste opadanie dziobu, niż wysokie wyjścia nad wodę i upadki z dużej wysokości.

Wysokość masztu powinna wzrastać wraz ze zdobytymi umiejętnościami. W momencie gdy jesteśmy w stanie utrzymywać lewitację na jednym poziomie i kontrolować zanurzenie krótkiego masztu, możemy robić kolejny krok i zwiększać jego długość. Sam maszt w cenie całego zestawu nie jest bardzo kosztowny i można mieć dwa, a nawet kilka masztów, by je wymieniać w zależności od akwenu na jakim pływamy (oczywiście ta uwaga dot. masztów aluminiowych, maszty carbonowe to już bardzo duży wydatek). Dla większości pływających w stopniu średniozaawansowanym idealny maszt ma długość od 70 do 90 cm. Ogólnie dłuższy maszt pozwala na większą tolerancję, jest bardziej przyjemny (nie trzeba się, aż tak mocno koncentrować na pilnowaniu wysokości zanurzenia foila). Dłuższy maszt sprawdza się również w warunkach zafalowania, kiedy pływamy między falami, wtedy łatwiej zapanować, by skrzydło nie wynurzało się nad powierzchnię wody.
Niestety jeśli pływasz na akwenie z płytką wodą lub mnóstwem glonów, krótki maszt będzie nieunikniony.

4. FUSELAGE

Pozioma część łącząca przednią i tylna lotkę, do fuselage’a jest mocowany maszt. Długość fuselage’a wpływa na wrażenia i jakość podczas lewitacji. Dłuższy fuselage pozwoli utrzymać stałą wysokość jazdy i zapewni dużo większą stabilność – szczególnie przy np. przestawianiu stóp podczas zwrotów. Krótki fuselage powoduje większą czułość na nasze ruchy i jest mniej stabilny, ale za to dużo bardziej manewrowy – pozwala na ostrzejsze skręcanie i szybsze pompowanie, jest stosowany głównie na falach kiedy musimy być bardzo zwrotni.
Każdy producent foili robi własne połączenia lotek z fuselagem i własne długości fuselage. Nie spotkaliśmy się do tej pory, by można było na fuselagu firmy „x” zamocować lotki firmy „y” i raczej z uwagi na różne rozwiązania, różnych producentów, nie będzie to możliwe.

5. PARAMETRY LOTEK 

5.1. PRZEDNIE SKRZYDŁO (LOTKA)

Aspect Ratio (AR) – Współczynnik AR(aspect ratio) to stosunek długości do powierzchni skrzydła(AR = span^2 (długość)/area (powierzchnia). Im wyższe AR tym lotka jest bardziej smukła i rozłożysta. Przednią lotkę dzielimy na trzy grupy: LOW ASPECT, MID ASPECT, HIGH ASPECT. 
LOW ASPECT hydrofoile z niskim Aspekt Ratio (2-4) – są bardzo stabilne i zapewniają większą siłę nośną oraz wyższą stabilność lewitacji, przy niskich prędkościach. Dedykowane są dla osób początkujących oraz uprawiających na foilu wave, surfing, sup.

MID ASPECT współczynnik AR pomiędzy (4-6) foile z taką przednią lotką są zwrotne i generują bardzo dobrą siłę nośną, są dobrym kompromisem między LOW, a HIGH. Aspekt Ratio, pomiędzy 4, a 6 są dedykowane dla początkujących, średniozaawansowanych i zaawansowanych.

HIGH ASPECT współczynnik AR powyżej 6 mają dużą rozpiętość i są bardziej techniczne. Lotki high aspect pływają/latają ze „stabilnością albatrosa” – pompuje się na nich bez wysiłku, a prędkość jaką można osiągnąć na tych lotkach, jest imponująca. Zapewniają doskonałe wrażenia ślizgowe. Lepiej zachowują się przy wyższych prędkościach oraz pozwalają na uzyskiwanie „nieosiągalnych” kątów jazdy na wiatr. 

5.2. TYLNA LOTKA (stabilizator)

Z tylną lotką (zwaną stabilizatorem), jest podobnie jak z przednim skrzydłem, im większa tym foil jest łatwiejszy w kontroli i bardziej stabilny. Użycie mniejszej tylnej lotki spowoduję mniejsze wynoszenie folia nad wodę i może wymagać większego nacisku na tylną nogę, aby zrównoważyć (stabilizować) przednie skrzydło. Zatem, stabilizator dobieramy do wielkości przedniego skrzydła, mi większe przednie skrzydło, tym stabilizator musi być większy. Zwykle do przednich skrzydeł w wielkości 2200-1750 cm2 stosuje się stabilizatory o powierzchni ok. 300 cm2, do przednich skrzydeł od 1750-1200 cm2, stosuje się stabilizatory o powierzchni ok. 275-250 cm2, a do mniejszych przednich lotek poniżej 1200 cm2, zwykle stabilizatory mają powierzchnię ok. 220-200 cm2.
Znaczenie ma również zagięcie tipów stabilizatora – im większe zagięcie tym, mocniejsze trzymanie kursu. Można to opisać „jako lepszą przyczepność do toru płynięcia”. Tego typu podgięcie stabilizatorów w górę lub w dół poprawia stabilność płynięcia po prostej i po małym łuku. Ten rodzaj tylnej lotki jest dedykowany osobom początkującym. Im bardziej płaska i mniej podgięta na tipach lotka, tym bardziej zwrotna i skrętna.

Zapraszamy na szkolenia do naszej szkoły i wypożyczalni Wing Foila w Chałupach – szkoła FunSurf przy molo. Jeśli chcesz porozmawiać o swoich wingfoil’owych doświadczeniach, zapytać czy wingfoil jest dla Ciebie lub jeśli masz pytania na temat doboru sprzętu – śmiało pisz na [email protected]  lub dzwoń tel. +48505109449
Doradzimy na temat szkoleń, pomożemy w zakupie sprzętu i uzyskamy dla Ciebie najlepszą możliwą cenę. 

Do zobaczenia w lewitacji na wingfoilu :)!